W kawernach – Podziemnym Magazynie Gazu Kosakwo – nie można składować odpadów radioaktywnych

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który obowiązuje od 2003r. został sporządzony dla Podziemnego Magazynu Gazu. Na terenie gminy Kosakowo nie przewiduje się w Podziemnym Magazynie Gazu, składowisk odpadów niebezpiecznych. W kawernach Podziemnego Magazynu Gazu „Kosakowo” może być przechowywany tylko gaz, zgodnie z wydaną koncesją i pozwoleniami.

W magazynach typu kawernowego nie ma możliwości składowania odpadów radioaktywnych. Komora położona jest na głębokości 1020m. Jest udostępniona jednym odwiertem o średnicy około 250 mm. Ten odwiert jest szczelnie zacementowany.

Składowanie odpadów radioaktywnych wymaga dostępu (wejścia) do takiego składowiska. Przy budowie kawern stosuje się technologię ługowania, nie buduje się kopalni tradycyjnej, w której jest szyb. Nie ma możliwości, aby w kawernie na głębokości 1000 m, w złożu soli o miąższości 150m, składować odpady radioaktywne. Materiały radioaktywne składowane są w kopalniach, które są wybierane metodą górniczą na sucho (urabianie materiałami wybuchowymi). Odpady promieniotwórcze można składować wyłącznie w stanie stałym, w opakowaniach zapewniających bezpieczeństwo ludzi i środowiska pod względem ochrony radiologicznej. Zgodnie z „Krajowym planem postępowania z odpadami promieniotwórczymi o wypalonym paliwem jądrowym”  Złoże Soli w Mechelinkach (m.in. z uwagi na walory ekologiczne) nigdy nie było brane pod uwagę.

Na temat „bezpiecznego przechowywania odpadów niebezpiecznych w złożach soli”  pojawiła się wzmianka w Prognozie oddziaływania na środowisko, opracowanej na potrzeby jednostkowej zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla działki w Mostach, który jest w fazie sporządzania. Projekt planu miejscowego przewiduje na terenie działki objętej zmianą zabudowę mieszkaniową jednorodzinną oraz zabudowę mieszkaniowo-usługową. W Prognozie na str.6  w punkcie 2.1.2. Surowce naturalne,  posłużono się cytatem z „Bilansu Zasobów Złóż Kopalin w Polsce” Państwowego Instytutu Geologicznego i Państwowego Instytutu Badawczego, Warszawa 2015. Autor Prognozy wyjaśnił, że cytat o „bezpiecznym przechowywaniu odpadów niebezpiecznych” nie odnosi się stricte do złoża soli Mechelinki, lecz do potencjalnych możliwości wykorzystania złóż soli: np.  do przechowywania gazu, ropy naftowej, paliw a także odpadów niebezpiecznych.

W odpowiedzi na zapytanie Wójta Gminy Kosakowo, Państwowy Instytut Geologiczny wyjaśnił, że  tekst zamieszczony w Bilansie  o treści:„ (…) Obecnie złoża soli coraz częściej wykorzystywane są, jako wyjątkowo korzystne obiekty geologiczne, do budowy w ich obrębie operacyjnych kawernowych magazynów ropy naftowej, gazu ziemnego i paliw (np. funkcjonujące jako magazyny złoża Mogilno II [gaz] i Góra [paliwa] oraz rozpoczęta w 2014r. eksploatacja pierwszych 2 zbiorników kawernowego magazynu gazu Kosakowo w złożu Mechelinki), a także bezpiecznych podziemnych składowisk niebezpiecznych odpadów” wymienia jedynie pewne możliwości wykorzystania złóż soli kamiennej coraz powszechniejsze na świecie i wskazuje podobne obiekty funkcjonujące już w Polsce (magazyny gazu w Mogilnie i Kosakowie). Bilans nie wymienia magazynu gazu w Kosakowie jako miejsca składowania niebezpiecznych odpadów i żadne dokumenty na ten temat nie są znane autorom Bilansu. 

Wielokrotne rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o możliwości składowania materiałów radioaktywnych w kawernach w Kosakowie przez członków Stowarzyszenia Nasza Ziemia mają na celu wzbudzenie niepokoju wśród mieszkańców. Propagatorzy tej niemożliwej, m.in. z punktu rozwiązań technicznych tezy, podpierają się wyłącznie błędem interpretacyjnym materiałów źródłowych, które autor Prognozy oddziaływania na środowisko wyjaśnił i natychmiast skorygował. Wójt Gminy Kosakowo uważa, że „zmyślone” informacje,  podawane po raz kolejny mediom  przez  Stowarzyszenie Nasza Ziemia, winny być w pierwszej kolejności potwierdzane we właściwych organach i instytucjach.